สกัดน้ำหอมจากดอกมะลิ สู่กลิ่นดอกไม้ที่แบรนด์ดังต้องการ

ดอกมะลิจากสัญลักษณ์วันแม่ สู่วัตถุดิบน้ำหอมมูลค่าสูง

หากพูดถึงดอกมะลิ ทุกคนจะนึกถึงอะไรกันบ้างคะ? หลายคนอาจจะนึกถึงว่าเป็นสัญลักษณ์ในวันแม่ หรือคิดถึงภาพพวงมาลัยที่ส่งกลิ่นหอม แต่แท้จริงแล้ว ยังมีอีกสิ่งหนึ่งที่มีความหมายและมูลค่าสูงกว่านั้นมาก เป็นสิ่งที่ทำให้เกิดอาชีพให้กับชุมชน และยังเป็นการเพิ่มมูลค่าให้กับดอกมะลิได้อีกหลายร้อยเท่าตัว

การเพิ่มมูลค่าให้กับดอกมะลิไม่เพียงแค่นำมาร้อยมาลัยได้เพียงเท่านั้น แต่ยังสามารถนำมาเพื่อ สกัดน้ำหอมจากดอกไม้ ให้กลายเป็นสารสกัดเข้มข้นที่เรียกว่า Absolute

Absolute สารสกัดบริสุทธิ์จากดอกไม้ และมูลค่าในตลาดโลก

Absolute เป็นน้ำมันบริสุทธิ์ที่สกัดมาจากดอกไม้หรือพืชพรรณทางธรรมชาติ ที่ไม่ได้ผ่านการปรุงแต่งแต่อย่างใด ทำให้มีความเข้มข้นสูงมาก (ซึ่งแตกต่างจาก น้ำมันหอมระเหยบริสุทธิ์ หรือ Essential Oil ที่ได้จากการกลั่นด้วยไอน้ำ) ดอกมะลิจึงเป็นพืชพันธุ์สำคัญที่ถูกนำมาสกัดเพื่อเอาสารหอมชั้นเยี่ยมนี้

การนำดอกไเพื่อมาสกัดเป็นน้ำมันหอมระเหย ไม่เพียงแต่เพิ่มมูลค่าให้กับวัตถุดิบเท่านั้น แต่ยังนับเป็นการแปรรูปจากผลผลิตทางการเกษตรไม่ให้เน่าเสียตามกาลเวลา ช่วยยืดคุณค่าให้กับวัตถุดิบได้นานมากยิ่งขึ้น จากการสำรวจตลาด USA ในปี 2017 น้ำมันหอมระเหยที่ถูกสกัดด้วยดอกมะลิมีความต้องการสูงถึง 2.5 ตัน และมีการคาดการณ์ว่า ภายในปี 2024 ความต้องการจะเพิ่มสูงถึง 176% หรือคิดเป็น 4.4 ตันเลยทีเดียว ยกตัวอย่างเช่น ดอกมะลิสายพันธุ์อียิปต์ ที่เมื่อถูกนำมาสกัดเป็นน้ำมันหอมระเหย จะมีมูลค่าสูงถึง 3,200 ดอลลาร์สหรัฐ ต่อ 1 กิโลกรัม หรือราคาประมาณ 110,000 บาทเลยทีเดียว

การดูแลและการเก็บเกี่ยว

การสกัดน้ำมันหอมระเหยในประเทศอินเดีย ซึ่งได้ขึ้นชื่อว่าเป็นเจ้าแห่งผู้เชี่ยวชาญด้านการผลิตน้ำมันหอมระเหยจากดอกไม้รายใหญ่ที่สุดของโลก มะลิยังเป็นอีกพันธุ์ไม้หอมชนิดหนึ่งที่คนอินเดียชำนาญมาเป็นเวลานานหลายร้อยปี โดยมีเพียงสองสายพันธุ์จากมะลิกว่า 80 สายพันธุ์ในอินเดีย ที่ขายได้ราคาในตลาด นั่นคือ มะลิซ้อนและมะลิก้านแดง 

การดูแลและเก็บเกี่ยวจะต้องผ่านการเลือกอย่างพิถีพิถันและใช้ความชำนาญของผู้เก็บเกี่ยว ช่วงเวลาในการเก็บเกี่ยวที่สำคัญที่สุดคือ เวลารุ่งสางของทุกวัน เพราะต้องเก็บเกี่ยวดอกมะลิทั้งที่ยังเป็น ดอกตูม เท่านั้น เนื่องจากหากดอกมะลิบานแล้ว กลิ่นหอมที่อบอวลจะเลือนหายไปภายใน 1-2 วัน ทำให้ไม่สามารถใช้งานได้ ซึ่งการเก็บเกี่ยวต้องทำด้วยความระมัดระวังและเบามือมากๆ เพื่อไม่ให้กลีบดอกช้ำ โดยกว่าจะเก็บได้ราวๆ 5,000 ดอก หรือประมาณ 1 กิโลกรัม ต้องใช้เวลากว่า 5 ชั่วโมงเลยทีเดียว

กระบวนการ สกัดน้ำหอมจากดอกมะลิ

เมื่อดอกตูมของดอกมะลิส่งถึงโรงงานแล้ว ในการสกัดน้ำหอมจากดอกมะลิ คนงานจะต้องเร่งนำแผ่ออกกลางลานกว้างเพื่อระบายความร้อนและป้องกันกลีบดอกช้ำ เน่าเสีย เมื่อดอกตูมเริ่มบานออกและส่งกลิ่นหอม ก็เตรียมนำไปเข้าสู่กระบวนการสกัดเอาน้ำมันหอมระเหย เป็นขั้นตอนที่ต้องแข่งกับเวลา เพราะถ้าปล่อยดอกมะลิไว้นานจนเกินไป จากกลิ่นหอมอ่อนๆ ของดอกมะลิจะกลายเป็นกลิ่นฉุนในทันที ซึ่งหมายความว่า ดอกมะลินั้นไม่สามารถนำมาใช้งานได้อีกต่อไป

กระบวนการสกัดเพื่อเอาน้ำมันหอมระเหย จะนำดอกมะลิเข้าเครื่องบีบอัดที่ชุ่มไปด้วยตัวทำละลาย จนได้มาเป็นสารหอมของกากมะลิที่เรียกว่า คอนกรีต (Concrete) ขั้นตอนต่อไปคือสกัดเอาสารหอมออกมา โดยใช้แอลกอฮอล์เป็นตัวแยกน้ำมันหอมระเหย ก่อนที่จะนำไปกรองจนได้น้ำมันหอมสกัดที่เรียกว่า Absolute

คุณประโยชน์และการประยุกต์ใช้ในวงการน้ำหอม

น้ำมันหอมระเหยที่ได้หลังจากการถูกสกัดจากดอกมะลิ จะให้กลิ่นที่หอมหวาน และความรู้สึกชุ่มชื่น อันเป็นเอกลักษณ์และโดดเด่น สามารถนำไปผสมกับสารหอมที่สกัดมาจากพันธุ์ไม้อื่นได้เป็นอย่างดี ถูกพ่วงมาด้วยคุณสมบัติที่ช่วยกระตุ้นระบบประสาท บรรเทาอาการปวดศีรษะ, ลดความเครียด, ปวดกล้ามเนื้อ และอาการปวดประจำเดือน ทำให้กลิ่นมะลิ ถูกใช้ในวงการสุคนธบำบัด (Aromatherapy) อย่างแพร่หลายเพื่อปรับจูนสมดุลของร่างกาย จิตใจ อารมณ์และจิตวิญญาณ

ไม่เพียงเท่านั้น กลิ่นมะลิยังเป็นส่วนผสมที่ถูกใช้ในโลกของการปรุงกลิ่น ในน้ำหอมแบรนด์ดัง เช่น Flora by Gucci Glorious Mandarin ก็ใช้สารหอมระเหยจากดอกมะลิ ที่ผสมผสานเข้ากับกลิ่นส้ม ซึ่งเป็นกลิ่นหลักในโน๊ตน้ำหอม หรือจะเป็น Christian Dior - Jasmine Des Anges น้ำหอมกลิ่นมะลิที่ผสมผสานด้วยกลิ่นของ Apricot จึงทำให้กลิ่นที่ออกมานั้นไม่หวานเลี่ยนมากจนเกินไป

จากดอกมะลิที่มักถูกเพิ่มมูลค่าด้วยการร้อยมาลัย ถูกเปลี่ยนมาเป็นการสกัดน้ำมันหอมระเหยที่เรียกว่า Absolute ที่มีประโยชน์ทั้งในด้านของการบำบัดและเป็นวัตถุดิบในโลกของการปรุงกลิ่น ด้วยกลิ่นหอมหวานอันเป็นเอกลักษณ์ ไม่แปลกใจเลยว่าทำไมกลิ่นของดอกมะลิ ถึงเป็นส่วนผสมของน้ำหอมแบรนด์ดังหลายๆตัว

Reference : https://www.gqthailand.com/style/article/dolce-and-gabbana-light-blue-italian-love-pour-homme-eau-de-toilette

Reference : https://www.harpersbazaar.co.th/BEAUTY/FRAGRANCE/jasmin-perfume-for-mothers-day

Reference : https://shorturl.asia/xoz5m

Reference : https://www.facebook.com/watch/?v=1150074472516779